Wpływ zmian klimatycznych na człowieka w epoce neolitu i brązu

Z badania opublikowanego 25 października 2023 r. w ogólnodostępnym czasopiśmie PLOS ONE przez Ralpha Grossmanna z Uniwersytetu w Kilonii w Niemczech i współpracowników wynika, że ​​populacje ludzkie w neolitycznej Europie podlegały wahaniom w związku ze zmianą klimatu.

Dane archeologiczne są cennym źródłem do badania relacji między człowiekiem a środowiskiem, a zwłaszcza tego, jak wpływają one na siebie nawzajem. W ramach tego badania naukowcy zbadali regiony Europy Środkowej bogate w pozostałości archeologiczne i geologiczne źródła danych klimatycznych, wykorzystując te zasoby do określenia powiązań między trendami populacji ludzkiej a zmianami klimatycznymi.

Trzy zbadane regiony to region Circumharz w środkowych Niemczech, region Czech/Dolnej Austrii oraz region Alp Północnych w południowych Niemczech. Naukowcy zebrali ponad 3400 opublikowanych dat radiowęglowych ze stanowisk archeologicznych na tych obszarach, aby służyć jako wskaźniki starożytnych populacji, kierując się logiką, że dostępnych jest więcej dat z większych populacji, które pozostawiają po sobie więcej materiału. Dane klimatyczne pochodzą z formacji jaskiń na tych obszarach, co dostarcza wiarygodnych informacji na temat starożytnych warunków klimatycznych. Dane te obejmują okres od 3550 do 1550 roku p.n.e., od późnego neolitu do wczesnej epoki brązu.

Badanie wykazało niezwykły związek między klimatem a populacją ludzką. W ciepłych i wilgotnych czasach populacja zwykle rosła, prawdopodobnie dzięki ulepszonym uprawom i gospodarce. W okresach zimna i suszy populacja często spadała, a czasami doświadczała poważnych zmian kulturowych, co mogło świadczyć o rosnących nierównościach społecznych, takich jak pojawienie się głośnych „pochówków książęcych” niektórych osób w regionie Circumhars.

Wyniki te sugerują, że przynajmniej niektóre tendencje w zakresie liczby ludności na przestrzeni czasu można przypisać skutkom zmian klimatycznych. Autorzy przyznają, że dane te są podatne na zniekształcenia ze względu na ograniczenia w zapisach archeologicznych na tych obszarach i że na poparcie tych ustaleń będzie potrzebnych więcej danych. Tego typu badania mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia powiązań człowieka ze środowiskiem i wpływu zmian klimatycznych na kultury ludzkie.

Autorzy dodają: „Między 5500 a 3500 lat temu klimat był głównym czynnikiem rozwoju populacji na obszarach wokół gór Harz, na przedpolu północnych Alp oraz w regionie, który obejmuje obecnie Czechy i Austrię. nie tylko wielkość populacji, ale także struktury społeczne zmieniły się wraz z wahaniami klimatycznymi.”