Badając zdjęcia satelitarne, naukowcy natrafiają na „krainę, o której zapomniał czas”.

Badanie zdjęć satelitarnych pustyni Puna de Atacama w Argentynie, geolog CU Boulder Briana Hynka Zauważyłem coś dziwnego. W monotonnej szarości słonych i piaszczystych równin zauważył szereg zielonych i niebieskich plam niewiadomego pochodzenia.

Puna de Atacama to wysoki pustynny płaskowyż znajdujący się na wysokości ponad 3000 metrów nad poziomem morza, otoczony szczytami wyższymi niż Alpy. Pasmo górskie Andów. Jest to jedno z najsuchszych środowisk na Ziemi. Tutaj deszcz pada rzadko, jeśli w ogóle, a promienie słoneczne biją bezlitośnie, tworząc środowisko, w którym przetrwać może niewiele zwierząt i roślin. Jest zatem mało prawdopodobne, aby plamy pochodziły od gatunku rośliny lub zostały stworzone przez człowieka.

razem z Marii FariasHynek, mikrobiolog i współzałożyciel firmy doradztwa ekologicznego PUNA.BIO, postanowił odwiedzić region, aby rozwiązać tę zagadkę.

Po godzinach jazdy po drogach gruntowych i chodzenia po błocie odkryli, że plamy tworzą sieć dwunastu jezior. Jest siedliskiem wyjątkowej społeczności drobnoustrojów, które w płytkiej wodzie tworzą gigantyczne stosy skał.

Wstępne obserwacje Hynka sugerują, że społeczeństwa te mogą być podobne Stromatolity, pierwsze oznaki życia Które istniały na Ziemi ponad 3,5 miliarda lat temu.

„To jezioro może być jednym z najlepszych współczesnych przykładów pierwszych oznak życia na Ziemi” – wyjaśnia Hynek, profesor w Harvard Medical School. Laboratorium Fizyki Atmosfery i Kosmosu (LASP) i Katedra Nauk Geologicznych. „To niepodobne do niczego, co kiedykolwiek widziałem, a właściwie do wszystkiego, co kiedykolwiek widział jakikolwiek naukowiec”.

Stromatolity ogólnie odnoszą się do grupy zbiorowisk drobnoustrojów związanych z warstwami skalnymi. Obecnie można je znaleźć na Ziemi, w tym u wybrzeży Bahamów i Australii, ale współczesne stromatolity są zwykle stosunkowo małe. Rosną również pasywnie, wyłapując ziarna piasku i inne szczątki unoszące się w oceanie.

Natomiast starożytne stromatolity mogą mieć długość do 6 metrów. Wyciągnęli wapń i dwutlenek węgla z otaczającej ich wody, powodując wytrącenie się wokół nich minerałów.

Kopce w Jeziorach Atacama bardziej przypominały społeczność archeologiczną niż cokolwiek, co żyje obecnie na Ziemi. Jest duży, ma około 4 metry szerokości i kilka metrów wysokości i ma wielowarstwową strukturę o kolorze od brązowego przez różowy do zielonego. Kolory odzwierciedlają różne społeczności drobnoustrojów, od brązowych drobnoustrojów żyjących bez tlenu, przez różowe mikroorganizmy przystosowane do soli, po zielone fotoautotroficzne cyjanobakterie tworzące zewnętrzną warstwę stromatolitów.

Nie jest jasne, dlaczego powstały w tak trudnym miejscu. Hynek powiedział, że środowisko jeziora może przypominać warunki panujące na starożytnej Ziemi: woda jest słona i kwaśna, a ze względu na dużą wysokość jest wystawiona na intensywne promieniowanie słoneczne, dzięki czemu może przetrwać jedynie wyspecjalizowane mikroskopijne życie.

Naukowcy mają nadzieję wkrótce wrócić nad jezioro, aby potwierdzić swoje wstępne ustalenia. Hynek opisał znalezienie tego prymitywnego środowiska jako „największy moment odkrycia, jakiego kiedykolwiek doświadczyłem. To niesamowite, że na naszej planecie wciąż można znaleźć takie nieudokumentowane rzeczy”.

Naukowcom może jednak kończyć się czas. Firma spoza Argentyny wynajęła już teren do ekstrakcji litu i innych pierwiastków śladowych wytrącających się z parującej wody.

„Cały ten wyjątkowy ekosystem może zniknąć w ciągu lat” – powiedział Hynek. „Mamy nadzieję, że uda nam się chronić niektóre z tych miejsc lub przynajmniej szczegółowo opisać, co się w nich znajduje, zanim znikną lub zostaną zakłócone na zawsze”.

Dodatkowe materiały i wywiady udostępnione przez Uniwersytet Kolorado w Boulder.