Część planów rozwoju energetyki jądrowej w Polsce stanęła pod znakiem zapytania po negatywnej opinii ABW w sprawie planowanej przez państwową spółkę inwestycji w małe reaktory modułowe (SMR).
Orlen Synthos Green Energy (OSGE) – spółka joint venture państwowego koncernu energetycznego Orlen i Sythos, spółki chemicznej należącej do jednego z najbogatszych ludzi w Polsce Michała Sołowowa – współpracuje z grupą nad opracowaniem planów budowy 70 SMR w całej Polsce. Firmy amerykańskie i kanadyjskie.
Grupa amerykańskich, kanadyjskich i polskich firm podpisała w Waszyngtonie umowę na zainwestowanie 400 milionów dolarów w budowę małych modułowych reaktorów jądrowych, z których część zostanie zbudowana w Polsce przez państwowe przedsiębiorstwo energetyczne Arlen. https://t.co/rx8Yc59vBV
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 24 marca 2023 r
Jednak na początku tego tygodnia Polityka Tygodnik ABW – krajowa agencja kontrwywiadu i bezpieczeństwa – opublikował negatywną opinię o planach. Ministerstwo Klimatu przy ocenie programu nuklearnego musi zasięgać opinii ABW.
Opinia ABW nie jest wiążąca, ale negatywna ocena oznacza, że ministerstwo klimatu raczej nie zatwierdzi projektów SMR – podaje branżowy serwis informacyjny Energetyka24.
W czwartek OSGE potwierdziło, że ABW wydało negatywną opinię, wydając oświadczenie zdecydowanie sprzeciwiające się ocenie agencji.
Oświęcza Spółki OSGE:
Poziom emisji CO2 w Polsce wyniesű dzisiaj 928g/kWh i jest najsjije w Europie oraz jeden z najjisjich na świecie. W latach 2018–2022 r. Polska Krupa Energetyczna, Taran, Enea, Energa Orus Z Pack…
— ORLEN Synthos Zielona Energia (@ORLEN_Synthos) 7 grudnia 2023 r
Spółka zarzuciła ABW „niekompetencję i nieodpowiedzialność” w kontekście pilnej potrzeby Polski w zakresie przejścia na węgiel. Zaapelował także o utajnienie uzasadnienia swojej decyzji przez agencję.
„W ciągu ponad 230 dni działalności ABW nie miała dostępu do danych od wnioskodawcy, OSGE, dostawcy technologii, amerykańskiej firmy GE-Hitachi ani proponowanych lokalizacji” – napisano w raporcie. W oświadczeniu.
„Nie wiemy, na jakiej podstawie ABW wyraziła swoje stanowisko” – dodała spółka, dodając, że prośby o podanie powodów swojego stanowiska ABW zostały odrzucone i zamierza skierować sprawę do sądu. „Jesteśmy głęboko przekonani, że nie są to powody merytoryczne ani zawodowe”.
Dwie agencje rządowe USA podpisały listy o porozumieniu w sprawie zapewnienia finansowania małych reaktorów jądrowych w Polsce w wysokości 4 miliardów dolarów.
Pomogą „chronić się przed wpływami Rosji, spełnić zobowiązania klimatyczne i pobudzić wzrost gospodarczy”. @USAmbPoland https://t.co/ASRwvX3mE8
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 17 kwietnia 2023 r
Zarzuty i żądania te jednak odrzucił Mariusz Kamiński, który do zeszłego tygodnia był ministrem spraw wewnętrznych i koordynatorem służb bezpieczeństwa w ustępującym rządzie Polski.
„Przed wydaniem opinii agencja przeprowadza wieloelementowy proces opiniujący, mający na celu ocenę wpływu wskazanej inwestycji na bezpieczeństwo wewnętrzne państwa” – napisał w oświadczeniu Kamiński.
Zdaniem Kamińskiego inwestycja OBWE „niewłaściwie chroni interesy. [state] Skarbu Państwa”. Dodał jednak, że szczegółowe informacje na ten temat nie mogą zostać upublicznione.
Kategorycznie odrzucam motywy i kłamstwa organizacji OSGE, która stara się manipulować wizerunkiem działalności ABW i stawiać zarzuty kierownictwu agencji oraz ministrom nadzorującym ministrów. [security] usług” – dodał.
Oświadczenie ⤵️ pic.twitter.com/l3fEjI1aQF
— Mariusz Kamiński (@Kamiński_M_) 7 grudnia 2023 r
Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że ministerstwo środowiska ustępującego rządu zatwierdziło w czwartek i udostępniło sześć możliwych lokalizacji małych reaktorów modułowych OSGE, zwanych „decyzjami podstawowymi”.
Polska Agencja Prasowa (PAP) podaje, że ministerstwo uznaje te decyzje za leżące w interesie publicznym i zgodne z polityką państwa. Zanim jednak inwestycje będą mogły zostać rozpoczęte, wymagane są dodatkowe etapy zatwierdzania.
Wczoraj wypowiedział się w tej sprawie Donald Tusk, lider koalicji opozycyjnej, która w przyszłym tygodniu utworzy nowy rząd.
Tusk powiedział, że „ta wojna domowa” między agencjami rządowymi „powinna wzbudzić zaniepokojenie w tak ważnej kwestii”. Skrytykował Arlen i rząd za kontynuację projektów, ignorując obawy ABW – podała PAP.
Zmierzch Twarto lub Arleni. Padła zapowiędza ws. SMR-ów https://t.co/0gsBjbSZvO pic.twitter.com/YUgzODB6eA
— Money.pl (@Money_pl) 8 grudnia 2023 r
Plany dotyczące SMR – nowej technologii, która nie była jeszcze wykorzystywana komercyjnie na świecie – zakładały, że odchodzący polski rząd wraz z partnerami amerykańskimi i koreańskimi kontynuował inwestycje w tradycyjne elektrownie jądrowe.
Tusk, który będzie premierem w nowym rządzie, powiedział także, że jego zdaniem „elektrownie jądrowe są potrzebne” w Polsce. Zapowiedział jednak także, że jego nowa administracja dokona przeglądu wszystkich programów realizowanych przez poprzedników.
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie moglibyśmy robić tego, co robimy.
Główny autor obrazu: OSGE
Alicja Ptak jest starszą redaktorką i dziennikarką multimedialną w Notes from Poland. Wcześniej pracował w Reuters.
„Pisarz ogólny. Fanatyk Twittera. Wielokrotnie nagradzany praktykujący alkohol. Guru popkultury.”
More Stories
Mistrzostwa Europy 29er 2024 – Gdynia, Polska Dzień 2 • Remis na żywo
Imponująca kula ognia w centralnej Polsce – oddział angielski
Chosen wrócił i jest gotowy do dostarczenia do Polski – FIBA Olimpijskie Kwalifikacje 2024 Walencja, Hiszpania