Dwadzieścia lat temu Polska i dziewięć innych krajów przystąpiły do Unii Europejskiej. Z analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że PKB na mieszkańca ośmiu krajów regionu jest o 27% wyższy niż byłby, gdyby nie przystąpiły one do Unii Europejskiej. W Polsce odsetek ten wynosi 40%. Kraje Europy Środkowej korzystają z funduszy europejskich. W sumie otrzymali 355 miliardów euro. Największe korzyści przyniósł jednak przede wszystkim jednolity rynek: napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych, których skumulowana wartość wzrosła 21-krotnie, oraz integracja z globalnymi łańcuchami dostaw. Wartość dodana wygenerowana w usługach ICT podwoiła się w latach 2008–2021. Region musi w dalszym ciągu nadrabiać lukę rozwojową, szczególnie w zakresie zwiększania innowacyjności oraz poprawy jakości życia i edukacji. Takie są główne wnioski raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego pt. „Ekspansja Wielkiego Wybuchu”. 20 lat członkostwa Europy Środkowej w Unii Europejskiej.
Polska znajduje się w gronie krajów przodujących we wzroście gospodarczym dzięki członkostwu w Unii Europejskiej
Realny PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej w Czechach, Estonii, Węgrzech, Łotwie, Litwie, Polsce, Słowacji i Słowenii (UE-8) jest o 27% wyższy niż byłby, gdyby kraje Europy Środkowej nie były. Przystąpiła do Unii Europejskiej i rozwijała się według odwrotnego scenariusza. Choć wyraźnie nastąpiło spowolnienie wzrostu związane z kryzysem finansowym z 2008 r., co wpłynęło na dynamikę dochodów w regionie w porównaniu z alternatywnymi ścieżkami wzrostu, od 2014 r. UE8 osiągała wyższe stopy wzrostu, niż osiągnęłaby bez Unii Europejskiej. członkostwo. Udział ośmiu krajów, które przystąpiły do UE w 2004 roku, w gospodarce Unii Europejskiej wzrósł z 6 do 8,5%. Polska i Litwa zwiększyły w tym okresie wartość wytworzoną w produkcji przemysłowej, podczas gdy w Unii Europejskiej w latach 2004–2022 odnotowano ponad jeden punkt procentowy spadek.
„Jednym z najważniejszych czynników, który wpłynął na rozwój gospodarczy naszego regionu, było przystąpienie Europy Środkowej do łańcuchów dostaw Unii Europejskiej, co przyciągnęło napływ inwestycji zagranicznych, przełożyło się na pięciokrotny wzrost wartości eksportu towarów i wzrost poziomu ich rozwoju Integracja z Unią Unia Europejska dążyła do przekształcenia Europy Środkowej w centrum eksportu i choć większość produktów i usług trafiała do UE, to ostatecznie około połowa wartości dodanej trafiała – także poprzez nią. eksport pośredni – na rynki całego świata. – podkreśla Marek Wasiński, szef zespołu ds. ekonomii globalnej na Wyspie Księcia Edwarda.
20 lat w UE znacząco podniosło poziom życia
Oprócz korzyści ekonomicznych rozszerzenie UE przyniosło nowym członkom także sukces społeczny. We wszystkich ośmiu krajach regionu wskaźniki jakości życia znacząco wzrosły. Należą do nich oczekiwana długość życia, liczba lat nauki i poziom dochodu na mieszkańca. Słowenia ma obecnie najwyższy wskaźnik rozwoju społecznego (23. miejsce na świecie), a Węgry najniższy (46.). Wartość HDI dla Polski wyniosła 0,875, co plasowało ją na 34. miejscu na 191 ocenianych krajów.
Co więcej, w pięciu z ośmiu państw członkowskich odsetek osób zagrożonych ubóstwem spadł poniżej średniej UE, a postrzeganie korupcji spadło wszędzie z wyjątkiem Węgier i Słowenii.
Poprawiły się także standardy życia na wsi. Pomimo znacznej poprawy standardów życia region środkowoeuropejski w dalszym ciągu pozostaje w tyle pod względem inwestycji w służbę zdrowia czy badania i rozwój. Choć wzrósł odsetek osób z wyższym wykształceniem, to wciąż niewielu jest absolwentów kierunków technicznych.
Postęp w sektorze ICT
Kraje regionu niemal podwoiły wartość dodaną wygenerowaną w usługach ICT w latach 2008–2021, z 24,4 mld euro do 45,1 mld euro. Jeśli chodzi o całkowity PKB danych krajów, nastąpił wzrost z 3,4% do 4,1%.
„Wartość dodana sektora ICT podwoiła się w ciągu ostatnich 20 lat. Dziś jest to największy sektor wśród krajów UE-8, czyli Polski i Czech, i łącznie odpowiadają one za prawie dwie trzecie całkowitej wartości dodanej. Jednakże odsetek specjalistów ds. informacji i komunikacji wśród wszystkich pracowników jest niższy od średniej UE, z wyjątkiem Estonii. Wskazuje to na niski poziom rozwoju sektora ICT, a także niewystarczającą liczbę specjalistów w innych sektorach. ale wskazuje także na duży potencjał rozwoju cyfrowego. Nadrabianie zaległości jest istotnym wyzwaniem stojącym przed Grupą Ośmiu w Unii Europejskiej. – podkreśla Ignacy Świecki, szef Zespołu Gospodarki Cyfrowej na Wyspie Księcia Edwarda.
Transformacja energetyczna w UE-8 jest nadal powolna w porównaniu z Unią Europejską
Przystąpienie do Unii Europejskiej oznaczało głębokie zmiany w sektorze energetycznym, polityce klimatycznej i środowiskowej dla UE-8. Zmieniły się parametry środowiskowe i klimatyczne, struktura produkcji energii oraz emisyjność gospodarek regionu (w przeciwieństwie do całej UE, redukcje emisji w Europie Środkowej nastąpiły przede wszystkim w wyniku przejścia ustrojowego w latach 1989-1991 po przystąpienie do UE).
Akcesja przyspieszyła rozwój odnawialnych źródeł energii w UE-8. W latach 2004-2022 udział odnawialnych źródeł energii w końcowym zużyciu energii w Polsce wzrósł 2,5-krotnie, osiągając 16,9%, natomiast udział odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej osiągnął w 2022 r. 21%, zwiększając się ponad 10-krotnie w porównaniu do 2004 r. To tylko nieznacznie mniej niż średnia UE (23%).
Transformacje w sektorach energetyki, transportu i ciepłownictwa poprawiły jakość powietrza. W latach 2005–2021 liczba przedwczesnych zgonów związanych z zanieczyszczeniem powietrza drobnymi cząsteczkami w całej UE spadła o 75%. W latach 2005–2021 zanieczyszczenie powietrza w UE cząstkami PM2,5 zmniejszyło się o 28%, tlenkami azotu o 47% i tlenkami siarki o 80%. Zmiany te wpłynęły także pozytywnie na jakość powietrza w UE-8, gdzie zanieczyszczenie PM2,5 spadło o 31%, tlenki azotu o 15%, a tlenki siarki o 51%.
***
Polski Instytut Ekonomiczny jest publicznym think tankiem gospodarczym działającym od 1928 roku. Jego badania obejmują przede wszystkim makroekonomię, energię, klimat, handel zagraniczny, prognozowanie gospodarcze, ekonomię cyfrową i ekonomię behawioralną. Instytut dostarcza raporty, analizy i rekomendacje dotyczące głównych obszarów gospodarki i życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.
Kontakt z mediami:
Ewy Balika-Sawiak
Dołącz do nas
Telefon komórkowy: +48 727 427 918
E-mail: [email protected]
„Całkowity miłośnik kawy. Miłośnik podróży. Muzyczny ninja. Bekonowy kujon. Beeraholik.”
More Stories
Narodowy Bank Zjednoczonych Emiratów Arabskich stwierdził, że poniedziałkowa przerwa w świadczeniu usług, która dotknęła klientów, nie była cyberatakiem
Stopy procentowe w Polsce są stabilne; Nowe prognozy gospodarcze są zgodne z oczekiwaniami Artykuły
Ekspert ds. kredytów hipotecznych Mark Burris odpowiada na pytanie nurtujące każdego właściciela domu