Monitorowanie powydatkowe programu pracy dla uchodźców ukraińskich w Polsce (wrzesień 2022 r. – luty 2023 r.) – marzec 2023 r. – Polska

W wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę miliony Ukraińców zostały zmuszone do opuszczenia swojego kraju i szukania schronienia w innych krajach. Do początku kwietnia 2022 r. do Polski przybyło 2,7 mln uchodźców, z czego 90% stanowiły kobiety i dzieci, a ponad 800 tys. zgłosiło się do ochrony czasowej w Polsce.

Pomoc w znalezieniu pracy w Polsce to jedna z głównych potrzeb uchodźców. Uproszczona procedura zatrudniania ukraińskich uchodźców została wprowadzona 26 marca 2022 roku w ramach specjalnej ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Zgodnie z prawem obywatele Ukrainy mogą pracować w Polsce bez konieczności ubiegania się o specjalne zezwolenie na pracę. Z dostępnych raportów z Warszawy i Rzeszowa wynika, że ​​o ile trzy czwarte Ukraińców chciało wejść na rynek pracy na początku kwietnia 2022 r., to tylko niecałe 30% potrafiło wskazać potencjalnego pracodawcę.

W odpowiedzi na tę potrzebę na początku kwietnia 2022 r. Fundacja Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej (PCPM) wraz z CARE International w Polsce uruchomiła program „Gotówka za pracę”, którego celem jest zapewnienie doraźnego zatrudnienia ukraińskim uchodźcom oraz wsparcie samorządów. Instytucje publiczne i organizacje pozarządowe w świadczeniu usług publicznych uchodźcom ukraińskim. Projekt został później rozszerzony dzięki dofinansowaniu Międzynarodowego Komitetu Ratunkowego (od maja do listopada 2022 r.) oraz rządu Tajwanu (od września 2022 r. do chwili obecnej).

Projekt jest realizowany we współpracy z samorządami lokalnymi, instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi, które potrzebują pozyskać ukraińskojęzyczną kadrę do świadczenia usług publicznych uchodźcom ukraińskim. Od kwietnia 2022 do lutego 2023 projekt CfW zatrudniał 1705 osób w 24 lokalizacjach w całej Polsce. 97% pracowników to kobiety, a 3% to mężczyźni; 96% było w wieku od 18 do 59 lat, a 4% było w wieku 60 lat lub starszych. Prawie dwie trzecie (68%) uchodźców zatrudnionych w programie pracowało jako pomoc nauczyciela, 10% jako personel pomocniczy, 10% zapewniało wsparcie psychologiczne lub pracę socjalną, 9% pracowało w instytucjach kultury, a 3% w obsłudze administracyjnej.

Aby zrozumieć status społeczno-ekonomiczny uchodźców zatrudnionych w programie CfW oraz zmierzyć wpływ programu, PCPM przeprowadził trzy ankiety monitorujące po dystrybucji (PDM) na reprezentatywnych próbach beneficjentów. Badania przeprowadzono we wrześniu 2022 roku (272 respondentów), grudniu 2022 roku (286 respondentów) i lutym 2023 roku (461 respondentów).