Inflacja podnosi głowę w Europie Środkowo-Wschodniej

Wojna, napięcia polityczne i pogarszające się perspektywy makroekonomiczne wystawiają na próbę umiejętności banków centralnych Węgier, Polski i Rumunii. Jest to trzecie poważne wyzwanie stojące przed regionem po kryzysie finansowym w 2008 roku i przejściu od komunizmu do gospodarki rynkowej w latach dziewięćdziesiątych.

Miesiąc po miesiącu banki centralne podnoszą stopy procentowe, aby ograniczyć presję inflacyjną, która rosła już przed inwazją Rosji na Ukrainę w lutym, podnosząc ceny ropy, gazu, metali, żywności i nawozów. Jednak realne stopy procentowe pozostają głęboko ujemne, co wskazuje, że potrzebne są dalsze podwyżki, aby zmniejszyć lub ustabilizować oczekiwania inflacyjne.

Dla banków centralnych pytanie brzmi, jak szybko można podnieść stopy procentowe bez szkody dla okresu po pandemii ożywienie gospodarcze która powstała przed lutym. Niestety niektóre czynniki, które mogą ułatwić im zadanie, są poza ich kontrolą.

Węgry, Polska i Rumunia mają nadzieję na utrzymanie wzrostu gospodarczego z pomocą dziesiątek miliardów euro z 800 miliardów euro funduszu naprawczego po Covid. Ale spory o praworządność z Brukselą oznaczają, że Węgry i Polska nie otrzymały ani centa z funduszu, a wątpliwości co do zdolności Rumunii do efektywnej absorpcji unijnych pieniędzy.

Banki centralne w regionie muszą zarządzać inflacją bez nadmiernego zwiększania kosztów obsługi zadłużenia, Jacob Swalski i Levon Camerian w Scope Ratings książki zeszły tydzień. Oczekiwania inflacyjne rosną. Zmienność walut będzie się utrzymywała w obliczu potencjalnego odpływu kapitału, wywierając presję na rezerwy walutowe, nawet gdy banki centralne zaostrzają politykę pieniężną”.

Przykładem są Węgry. jego bank centralny podniósł swoją cenę bazową W zeszłym miesiącu wzrosła o 100 punktów bazowych do 4,4 proc., ale roczna inflacja wynosi obecnie 8,5 proc. Bank centralny Szacunki Średnia inflacja w tym roku wyniesie od 7,5 proc. do 9,8 proc.

Oczywiście zbliżają się kolejne podwyżki cen. Piotr Virovacz z ING widzi okazję na dodatnią realną stopę procentową do końca tego roku, co może oznaczać 8 proc. lub więcej. Ale Węgierski Bank Centralny nie działa w politycznej próżni.

Przed wyborami parlamentarnymi w tym miesiącu węgierski rząd zabiegał o wyborców hojnymi świadczeniami socjalnymi, rozliczeniami płac i obniżkami podatków. Środki te wzrosły z Węgier deficyt budżetowyktóry znalazł się pod większą presją wydatków związanych z wojną na Ukrainie.

forint Upadł Na początku marca do rekordowo niskiego poziomu euro na poziomie 400. Od tego czasu kurs ustabilizował się, ale aby uspokoić inwestorów, rząd musi kontrolować wydatki publiczne. Jednak cięcia wydatków i gwałtownie rosnące stopy procentowe, wraz z brakiem dostępu do Europejskiego Funduszu Naprawczego, wywarłyby znaczną presję na węgierską gospodarkę.

Roczna inflacja w Polsce osiągnęła w zeszłym miesiącu 11 proc. i oczekuje się, że będzie taka sama przez cały rok. 6 kwietnia bank centralny podniósł referencyjną stopę procentową o 100 punktów bazowych do 4,5 proc. Adam Antoniak z ING Oczekiwania Wskaźnik wzrósł do 6,5 proc. w tym roku i 7,5 proc. w 2023 roku.

Tak więc stopy procentowe mogą pozostać ujemne w tym roku, nawet przy rosnącej presji po stronie finansowej. Wojna na Ukrainie zwiększyła wydatki na obronę i edukację oraz opiekę zdrowotną i socjalną Ponad 2,5 miliona uchodźców który przybył do Polski na początku kwietnia.

Ponadto rząd plany Obniżenie stawki podatku dochodowego od osób fizycznych do 12% z 17% oraz wprowadzenie innych ulg podatkowych. Takie działania sprawiają, że zarządzanie oczekiwaniami inflacyjnymi staje się szczególnie pilne. Adam Glapiński, Prezes Banku Centralnego Słusznie odnosi się do Silne fundamenty polskiej gospodarki. Aby je chronić, może podnosić stopy procentowe bardziej agresywnie, niż spodziewają się niektórzy inwestorzy.

Roczna inflacja w Rumunii kwiat do 10,2 proc. w marcu, ale kluczowa stopa wynosi tylko 3 proc., pomimo wzrostu o 0,5 punktu procentowego na początku kwietnia. Ekonomiści spodziewają się, że inflacja w tym roku wyniesie średnio około 9 proc.

Dla Narodowego Banku Rumunii trudność polega na tym, że wyższe stopy wydają się konieczne, ale wzrost gospodarczy słabnie. „Wygląda na to, że strategia „do-less” i mam nadzieję, że będzie kontynuowana, „była dotychczas preferowanym narzędziem i nie mamy powodu, aby spodziewać się jakiejkolwiek zmiany w polityce”. Mówi Valentine Tataru od ING.

Gospodarki Europy Środkowo-Wschodniej są podatne na reperkusje wojny ukraińskiej. Aby jej bronić, region potrzebuje banków centralnych, które chcą okiełznać inflację, ale także rządów chętnych do podejmowania trudnych decyzji dotyczących wydatków i relacji z UE.

[email protected]