NATO – Polska i NATO

Te stopniowo pogłębiające się więzi trwały jeszcze przez kilka pierwszych lat po przywróceniu w Polsce demokracji. Kluczowym priorytetem po stronie polskiej było zapewnienie, że NATO zrozumiało, że demokracje Europy Środkowo-Wschodniej są suwerennymi i autonomicznymi państwami, a ich wolności demokratyczne i bezpieczeństwo przynoszą korzyści sojusznikom NATO. Strona NATO była chętna Harmonia ze swoimi byłymi przeciwnikami, ale wystrzega się przejmowania odpowiedzialności za bezpieczeństwo w regionie, dając jasno do zrozumienia, że ​​nie ma apetytu ani programu na rozszerzanie członkostwa w NATO.

W ciągu najbliższych kilku lat szybko zmieniająca się sytuacja geopolityczna w Europie stwarzała dla Polski coraz większą możliwość otwartego ubiegania się o członkostwo w NATO. Kilka konkretnych wydarzeń pomogło Polsce stopniowo zbliżyć się do NATO, m.in.:

• Niemcy zjednoczyły się w październiku 1990 r., co oznaczało, że Polska stała się teraz bezpośrednim sąsiadem państwa NATO;
• Podpisanie głównych porozumień o kontroli zbrojeń, które zwiększyły przejrzystość oraz rozmieszczenie broni i żołnierzy w całej Europie.
• Utworzenie w lutym 1991 roku Grupy Wyszehradzkiej (w skład której wchodziła Polska, Czechosłowacja i Węgry) umożliwiło tym krajom wspólne opowiadanie się za większą integracją zachodnią;
• rozwiązanie struktur wojskowych Układu Warszawskiego w marcu 1991 r. i jego rozwiązanie w lipcu 1991 r. (co doprowadziło do ostatecznego wycofania rosyjskich oddziałów bojowych z terytorium Polski w październiku 1992 r., a wszystkich sił we wrześniu 1993 r.);

W tym zmieniającym się środowisku, w grudniu 1991 r. NATO powołało Północnoatlantycką Radę Współpracy (NACC), nowe forum współpracy pomiędzy Sojuszem a jego byłymi przeciwnikami Układu Warszawskiego. NACC pomogło skonsolidować stosunki NATO ze wszystkimi nowymi krajami partnerskimi, a formalna organizacja sprawiła, że ​​polscy urzędnicy poczuli się bezpieczniej w swoim przywiązaniu do sojuszu. (Przeczytaj więcej o inauguracyjnym spotkaniu NACC, podczas którego ambasador radziecki nieoczekiwanie ogłosił nieobecność swojego kraju.)

READ  Rosja, Polska i Litwa przyspieszają połączenie gazowe w związku z obawami o dostawy

Przez cały rok 1992 wypowiedzi polskich ministrów na temat chęci członkostwa w NATO stawały się coraz śmielsze. W październiku 1992 r. podczas wizyty w siedzibie NATO premier RP Hanna Szuczka publicznie nawoływała sojuszników do pierwszego członkostwa Polski w NATO (i integracji z innymi instytucjami europejskimi). W listopadzie 1992 roku Polska uczyniła członkostwo w NATO wyraźnym celem swojej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, stwierdzając, że „celem strategicznym Polski [1990s] Jest członkiem NATO i Unii Zachodnioeuropejskiej.

Po trzech latach stabilnych, bliskich stosunków Polska jasno i jednoznacznie zdecydowała się na NATO. Nadszedł czas, aby NATO podjęło decyzję w Polsce.

1992-1997: NATO decyduje o Polsce

Aby kraj mógł przystąpić do NATO, wszystkie istniejące państwa członkowskie muszą wyrazić na to zgodę (ta zasada konsensusu ma zastosowanie do każdej decyzji podejmowanej w ramach NATO). W latach 90. niektórzy z 16 członków NATO byli bardziej niż inni chętni do przyjmowania nowych członków.

Wśród nieufnych sojuszników było wiele obaw, m.in., że dodanie nowych członków skomplikuje wewnętrzne procesy NATO – lub zmniejszy wpływ istniejących członków; Integracja nowych krajów w struktury wojskowe NATO jest kosztowna, nie mówiąc już o pomocy w ich obronie w czasie kryzysu; Ich reformy demokratyczne, rynkowe i wojskowe nie poszły wystarczająco daleko. Nawet wśród członków wspierających nie ma powszechnego konsensusu wśród przywódców politycznych ani w szerszym społeczeństwie.

Jednak prorozszerzeniowe państwa członkowskie – zwłaszcza USA i Niemcy – powoli, ale skutecznie przybliżały do ​​sojuszu Polskę i inne kraje Grupy Wyszehradzkiej.

Sekretarz generalny NATO Manfred Warner pomógł poprowadzić sojuszników do konsensusu w sprawie rozszerzenia. Pomógł polskim urzędnikom zrozumieć i kierować nowymi stosunkami ich kraju z NATO. Podczas wizyty w Warszawie w marcu 1992 r. oznajmił, że „z naszej strony NATO drzwi są otwarte dla szerokiego zakresu współpracy i pomocy”. Sekretarz Generalny dał jasno do zrozumienia, że ​​nie rozważano wówczas rozszerzenia NATO, choć podkreślił, że członkostwo może być w przyszłości opcją – NATO działa w oparciu o utrzymanie swojej wewnętrznej jedności, dlatego Polska musi zrozumieć, że rozwój stosunków będzie procesem ewolucyjnym. proces.

READ  Wielka Brytania, Polska Głosowanie w sprawie pomocy USA test wiarygodności Zachodu | Wiadomości ze świata

Uspokajając bardziej sceptycznych członków, integracja NATO Polski i innych krajów Grupy Wyszehradzkiej postępowała stopniowo, przy stale rosnącym poziomie współpracy.

Na Szczycie w Brukseli w styczniu 1994 r. NATO opracowało program Partnerstwa dla Pokoju. Program opierał się na dialogu politycznym rozwiniętym w NACC i poszerzał poziom praktycznej współpracy z nowymi krajami partnerskimi.

Wśród krajów wyszehradzkich pojawiły się pewne obawy, że Wspólny Plan na rzecz Pokoju nie jest krokiem w kierunku członkostwa w NATO, ale raczej alternatywą, która utrzymuje je na zawsze w niejasnej mgle sąsiadującej z NATO, bez gwarancji bezpieczeństwa sojuszu na mocy art. 5. Aby rozwiać te obawy, grupa amerykańskich dyplomatów urodzonych w krajach Europy Środkowej (w tym urodzony w Warszawie szef połączonych sztabów generał John Shalikashvili) odwiedziła ich kraje pochodzenia i namówiła je do przyłączenia się do programu. W następstwie tego dyplomatycznego nacisku prezydent USA Bill Clinton odwiedził Pragę bezpośrednio po szczycie w Brukseli w 1994 r. i oświadczył, że kwestia przystąpienia krajów wyszehradzkich do NATO nie jest już problemem. JeśliAle nadal Kiedy I Jak.

Wspólny Plan dla Pokoju obejmował współpracę wojskową, która doprowadziła do wspólnych ćwiczeń wojskowych pomiędzy byłymi wrogami. We wrześniu 1994 roku Polska przeprowadziła pierwsze z tych ćwiczeń pod kryptonimem Most Spółdzielczy. Wkrótce odbędą się inne ćwiczenia, w tym Cooperative Venture na Morzu Północnym w pobliżu Danii, Norwegii i Szwecji oraz Cooperative Spirit w Holandii w październiku.