Czy sankcje ekonomiczne w odpowiedzi na rażące naruszenia praw człowieka są pomocne?

Sankcje gospodarcze nałożone ze względów bezpieczeństwa narodowego, takie jak te nałożone na Iran, Kubę, Koreę Północną i Rosję, mają mieszany charakter. W przypadku Iranu sankcje zmusiły islamski reżim do ograniczenia swoich nuklearnych ambicji. Z kolei w przypadku Kuby sankcje wzmocniły izolację, która uniemożliwiła krajowi ucieczkę od komunistycznej ortodoksji, w której osiedliło się wkrótce po rewolucji 1959 roku.

Kary za rażące naruszenia praw człowieka mają lepszy zapis. Nie przychodzą na myśl sprawy o znaczących negatywnych konsekwencjach.

Wydaje się, że zapis ten usprawiedliwia administrację Bidena i jej sojuszników w Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej niedawnymi sankcjami przeciwko Myanmarowi za zabicie setek cywilów za protestowanie przeciwko wojskowemu zamachowi stanu z 1 lutego; I o Chinach za ludobójcze praktyki wobec Ujgurów i innych muzułmanów w Xinjiangu. Sankcje nałożone zarówno na Mjanmę, jak i Chiny mogą skutkować złagodzeniem naruszeń, choć na różne sposoby.

Sankcje miały w przeszłości znaczący wpływ na poprawę praw człowieka. Te narzucone przez Stany Zjednoczone RPA w połowie lat 80. – w połączeniu ze środkami takimi jak międzynarodowy bojkot sportowy – pomogły uwolnić Nelsona Mandelę z więzienia i legitymizować ANC w 1990 r. Rozpoczął się proces, który doprowadził do końca apartheid w 1990 roku. 1994 rok.

Innym przykładem z tej samej epoki jest nałożenie sankcji na komunistyczną Polskę po ogłoszeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r. I zdławieniu reżimu na rzecz ruchu solidarnościowego. Stopniowe zmniejszanie tych sankcji wraz z łagodzeniem represji przyczyniło się do wyboru niekomunistycznego rządu w Polsce do końca dekady i upadku komunizmu w Europie Wschodniej.

W przypadku Myanmaru sankcje nałożone przez Stany Zjednoczone, Kanadę, Wielką Brytanię i Unię Europejską mogą mieć istotne skutki gospodarcze. Armia Birmy, znana jako Tatmadaw, kontroluje duże sektory gospodarki kraju, ale mając w swoich siłach zbrojnych pół miliona ludzi, znacznie więcej niż w krajach wielkości, jest głodna pieniędzy. Część przychodów pochodzi ze sprzedaży do Chin wysokiej jakości drewna liściastego, gazu ziemnego i wysokiej jakości jadeitu. Jednak odniosła również duże korzyści z handlu z Zachodem i innymi krajami azjatyckimi znajdującymi się pod zachodnimi wpływami, takimi jak Japonia, Korea Południowa, Singapur i Tajlandia. Większość cywilów w Birmie bojkotuje produkty konsumenckie firm wojskowych. Zachodnie sankcje gospodarcze wzmacniają wewnętrzną presję na siły zbrojne.

Ale Chiny są inne. Sankcje, które koncentrują się na ich rażącym naruszaniu praw człowieka wobec Ujgurów i innych mniejszości muzułmańskich, mogą mieć niewielki wpływ ekonomiczny. Kwoty, których to dotyczy, są mikroskopijne w porównaniu z wielkością handlu Chin z Zachodem. Nie neguje to jednak wartości sankcji nałożonych przez administrację Bidena i jej sojuszników. Im więcej sankcji wielostronnych, tym skuteczniejsze. Sankcje są ważnym sposobem na zwrócenie uwagi na naruszenia w Chinach. Sankcje odwetowe nałożone przez Chiny na zachodnich urzędników i organizacje pozarządowe, które udokumentowały praktyki ludobójcze, zwiększają zainteresowanie opinii publicznej tymi naruszeniami.

Byłoby nie do pomyślenia, aby kraje zachodnie, które definiują się poprzez szacunek dla podstawowych wolności, biernie zaakceptowały poważne złe traktowanie tych mniejszości przez Chiny. Chińskie władze przetrzymują co najmniej milion Ujgurów w obozach dla internowanych, które państwo nazywa „ośrodkami rehabilitacji”. Świat powinien wiedzieć, co się tam dzieje. Zamknięcie zależy wyłącznie od ich tożsamości jako Ujgurów – mówią własnym językiem, utrzymują więzi z innymi Ujgurami i przestrzegają ich tradycyjnych i pokojowych praktyk religijnych. W areszcie są indoktrynowani, aby przekształcić się w tradycję chińskiej większości etnicznej, Chińczyków Han. Ujgurskie kobiety są poddawane przymusowej sterylizacji. Większość meczetów w Xinjiangu została zniszczona. Kontakty z innymi Ujgurami w sąsiednim Kazachstanie i innych krajach zostały w dużej mierze zerwane.

Oczywistym celem jest zniszczenie Ujgurów jako uprzywilejowanej mniejszości. To nie jest zniszczenie w komorach gazowych; Nie jest to czystka etniczna, jak to miało miejsce w byłej Jugosławii, ani masowe zabijanie, jak w Ruandzie; Ale ostatecznym celem jest zniszczenie podobnej mniejszości. Stany Zjednoczone i inne rządy określiły to jako ludobójstwo.

Rządy zachodnie mają ograniczone możliwości reagowania na wydarzenia w Xinjiangu. Praca w ONZ nie jest możliwa, ponieważ Chiny (i Rosja) mają prawo weta w Radzie Bezpieczeństwa. Podobnie Chiny nie zaakceptowały jurysdykcji MTK, a skierowanie sprawy do MTK będzie wymagało rezolucji Rady Bezpieczeństwa.

Chociaż chińska siła ekonomiczna sprawia, że ​​jakiekolwiek powszechne zerwanie więzi handlowych jest niewyobrażalne, kilka zachodnich firm działało odważnie, rezygnując z używania bawełny Xinjiang do ich produkcji – w tym szwedzka firma H&M. Może to być kosztowne dla firmy, ponieważ chińskie władze promują odwetowy bojkot.

Prawdziwym skutkiem zachodnich sankcji jest zdyskredytowanie przywódcy Chin, prezydenta Xi Jinpinga. Xi uczynił siebie ostatecznym władcą Chin, najpotężniejszym od czasów Mao Zedonga i zmienił konstytucję Chin, aby pozostać prezydentem na całe życie. Sankcje pomogą zapewnić, że polityka ludobójstwa zostanie powiązana z jego nazwiskiem. Jedynym sposobem na złagodzenie szkody dla jego reputacji jest zaprzestanie prześladowań Ujgurów.

Prestiż jest bardzo ważny dla Chin – i dla Xi Jinpinga. Chiny wydają kolosalne kwoty na Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2022 r., Aby poprawić swoją reputację, tak jak to zrobiły podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich 2008. Prezydent regularnie znajduje okazje, by pokazać swoją wielkość. Ryzyko nadszarpnięcia jego reputacji przez powszechne przekonanie, że jego rząd popełnia ludobójstwo, może dać impuls do wycofania się z nadużyć.

Niewątpliwie może istnieć tylko niewielka szansa, że ​​presja ekonomiczna przekona siły zbrojne Mjanmy do zaprzestania rzezi obywateli protestujących przeciwko zamachowi stanu, lub że szkoda dla prestiżu Xi Jinpinga wpłynie na sposób traktowania Ujgurów przez Chiny. Ale brak działania ośmieli przywódców na całym świecie, którzy chcą podeptać prawa człowieka.

Zdjęcie: Policjanci niosą broń, gdy konfrontują się z demonstrantami podczas demonstracji przeciwko zamachowi stanu w Naypyidaw 8 marca 2021 r. (Zdjęcie: STR / AFP via Getty Images)