„Każdy może znaleźć się w takiej sytuacji”: Behi Janati Atay opowiada o uchodźcach i poszukiwaniu lepszego życia

Nowy film „Zielone granice” polskiej reżyserki Agnieszki Holland przygląda się wydarzeniom, które miały miejsce w 2021 roku na granicy polsko-białoruskiej, kiedy białoruski dyktator Aleksander Łukaszenka otworzył nowy szlak migracyjny do Europy, zapewniając migrantom loty i wizy. Przez Białoruś.

Kraje UE, w tym Polska, oskarżały go wówczas o wykorzystywanie imigrantów jako broni i prowadzenie „wojny hybrydowej” poprzez zmuszanie ich do przekraczania granic z Polską i krajami bałtyckimi. W Polsce rządziło wówczas Prawo i Sprawiedliwość, które później uchwaliło ustawę zezwalającą na powrót na Białoruś osób, które przekroczyły mur graniczny.

Do końca 2023 roku na czele Polski stał PiS. W odpowiedzi partia ta zbudowała szereg ogrodzeń i barier na granicy z Białorusią oraz przyjęła przepisy umożliwiające natychmiastowy powrót każdej osoby, która wjechała na terytorium Polski bez pozwolenia.

Nakręcony w czerni i bieli film ma szybkie tempo i jest pełen nerwowej energii. Kamera często porusza się tam i z powrotem, jakby chciała oddać potencjalne poczucie przemieszczenia imigranta, gdy ten wielokrotnie przekracza granice państw.

Choć film koncentruje się na grupie migrantów próbujących przedostać się do Europy, pokazuje także altruizm polskich pracowników organizacji humanitarnych i innych aktorów na miejscu, próbujących stawić czoła polityce migracyjnej swojego kraju, dostarczając żywność, koce i podstawową pomoc medyczną. Dla tych, którzy znajdą je w lesie.

Behi Janati Atay, francuski aktor urodzony w Teheranie w Iranie, zagrał w dramacie wcielając się w afgańską nauczycielkę języka angielskiego Lailę. Ostatnio z nią siedziałem Imigrant informacyjny Aby omówić rolę, jaką odegrałeś i wpływ, na jaki liczysz.Zielona Granica” może tak być.

W „zielona granica” Wcielasz się w Lailę, afgańską nauczycielkę i ubiegającą się o azyl, która dołącza do grupy syryjskich uchodźców i ostatecznie staje się ich nieoficjalnym przywódcą, próbującym przedostać się do Europy, przekraczając granicę między Białorusią a Polską. Jak przygotowywałeś się do tej roli?

Agnieszka [the film’s director] Przesyłał nam linki do różnych filmów, raportów i artykułów na temat sytuacji na granicy. Pracowałem także intensywnie z przyjacielem z Afganistanu, uchodźcą, który niedawno przeprowadził się do Francji. Zadawałem mu wiele pytań i pracowaliśmy nad językiem bardzo zbliżonym do perskiego. To jak różnica między kanadyjskim francuskim a francuskim – masz inny akcent i inne słowa, których używasz w jednym języku, ale nie w drugim i odwrotnie.

Jak to było kręcić film w zaledwie 24 dni? [in March 2023]?

Warunki były bardzo stresujące. Tak naprawdę nie pozwolono nam kręcić tego filmu i zdawałem sobie z tego sprawę. Polski rząd uważał, że film jest skierowany przeciwko Polakom, ale tak nie było. Film opowiada o całym świecie, a nie tylko o granicy polsko-białoruskiej. Kolejnym czynnikiem była pogoda w miejscach, które kręciliśmy – padał deszcz, śnieg i było zimno. Kręciliśmy bardzo wcześnie rano lub późno w nocy w prywatnym lesie pół godziny drogi od Warszawy.

W pewnym momencie filmu widzimy, jak utknąłeś w bagnie z wodą po szyję, podczas gdy syryjski chłopiec pod twoją opieką powoli ześlizguje się pod powierzchnię i tonie. Czy to prawdziwe wydarzenie?

Wiele dorosłych i dzieci próbujących przedostać się do Unii Europejskiej spotyka się z tego typu sytuacją. Jak wspomniałem wcześniej, cały film oparty jest na faktach i prawdziwych wydarzeniach z tego, co dzieje się na granicy polsko-białoruskiej. Uchodźcy odegrali w filmie konkretną rolę, a w realizacji filmu pomogli nam aktywiści zaangażowani w sytuację na granicy. Część funkcjonariuszy straży granicznej przekazała także anonimowe relacje na temat filmu. Wszystko to pomogło nam zobrazować rzeczywistość sytuacji.

Co było dla Ciebie najtrudniejsze w filmie?

O czym właśnie wspomniałem. Zespół używał drewnianych desek do poruszania się po bagnach, a także silnika do podgrzewania wody. Po kilku godzinach, Woda stała się bardzo zimna. Miałem na sobie mokry kombinezon, ale woda wsiąkała do środka. Kiedy skończyliśmy kręcić tę scenę, ekipa miała trudności z wyciągnięciem mnie z wody. Był też aspekt psychologiczny. Część ciebie wie, że nie jesteś w prawdziwej sytuacji, ale inna część naprawdę jej doświadcza. Wiesz, że ludzie wokół ciebie mogą pomóc, ale wiele osób tego nie robi. Byliśmy w wodzie kilka godzin, a kiedy wyszedłem, wszyscy klaskali. Przyszli z gorącą zupą. Obejmowali nas; Mówi nam: „Niesamowite”, „Dobra robota”. A mimo to myślisz: „O mój Boże, prawdziwi ludzie nie otrzymują pomocy”.

Co sądzisz o doświadczeniach uchodźczyń i czy są one szczególnie zagrożone?

Myślę, że są. Nawet jeśli wszyscy mówią, że kobiety są równe mężczyznom, wiesz, że fizycznie nie jesteś taki sam. Poza tym, gdy w pobliżu są mężczyźni, może tak być Stanowi to zagrożenie dla uchodźczyń podróżujących samotnie. Dlatego moja bohaterka, Afganka podróżująca samotnie, musi być bardzo odważna. Zdecydowała się wyjechać sama, pochodząc z Afganistanu, miejsca trudnego do opuszczenia. Coś, co chciałam włożyć w moją postać, to to, że nawet gdy straci wszystkie pieniądze i cały majątek, do końca zachowuje swoją godność.

Uważam, że bardzo ważne jest podkreślenie, że nie wszyscy uchodźcy pochodzą ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji ekonomicznej. Mogą być również bardzo wykształceni i dobrze sobie radzić, zanim będą musieli wyjechać. Poza tym nigdy nie wiadomo – może pewnego dnia ze względu na zmiany klimatyczne my również będziemy musieli udać się gdzie indziej i przejść przez tę sytuację. (My!..To znaczy I Już przeżyłem tę sytuację [laughing]).

On jest „zielona granica” Międzynarodowy film?

naturalnie. Tego rodzaju sceny można zobaczyć wszędzie. Między Stanami Zjednoczonymi a Meksykiem, nad Morzem Śródziemnym, we Włoszech. Nawet między Afganistanem i Iranem oraz Pakistanem i Afganistanem. To znaczy, wszędzie! Wszędzie, gdzie są uchodźcy próbujący przedostać się gdzie indziej, napotykają trudności na granicy. Ten film jest uniwersalny i mam nadzieję, że zmieni sposób, w jaki ludzie postrzegają uchodźców, a także sposób, w jaki im pomagają i witają ich.